Blijf actief, ook met artrose!
Blijf actief, ook met artrose! Artrose kan een aanzienlijke impact hebben op je leven, maar gelukkig zijn er verschillende manieren om de kwaal te bestrijden en de pijn te verzachten.
Blijf actief, ook met artrose!
De chronische gewrichtsaandoening artrose kan een aanzienlijke impact hebben op je leven, maar gelukkig zijn er verschillende manieren om de kwaal te bestrijden en de pijn te verzachten. Blijven bewegen is cruciaal, want 'rust roest'!
Wat is artrose?
Artrose is een chronische aandoening van de gewrichten, waarbij dikte en kwaliteit van het kraakbeen in het gewricht afnemen – het gaat zelfs afbrokkelen. Het kraakbeen beschermt de botuiteinden tegen wrijvingen en schokken. Bij gezond kraakbeen is er een dynamisch evenwicht tussen opbouw en afbraak. In geval van artrose is dat evenwicht verstoord.
Het kraakbeen wordt in de loop van de tijd broos en dunner. Op sommige plaatsen verdwijnt het zelfs. Als gevolg hiervan zijn de botuiteinden niet langer beschermd, ze kunnen dus tegen elkaar wrijven en zo uiteindelijk beschadigd raken. Dit ‘bot-op-bot’ contact kan tijdens het belasten en bewegen van het gewricht als zeer pijnlijk worden ervaren. Ook kunnen afgebrokkelde kraakbeenfragmenten in de gewrichtsholte terechtkomen, met een ontstekingsreactie tot gevolg. Dit resulteert in een acute opstoot met pijn, roodheid, zwelling en stijfheid van het gewricht.
Behandelingen tegen artrose
De aanpak van artrose wil in eerste instantie de pijn stillen, de mobiliteit van de persoon verbeteren en de afbraak van het kraakbeen tegengaan. Tegen de pijn kun je een pijnstiller op basis van paracetamol innemen. Smeer het pijnlijke gewricht eventueel in met een pijnstillende en ontstekingswerende zalf of kleef er een patch op. Bij stijfheid kan een massage deugd doen. Voedingssupplementen op basis van de stoffen chondroïtine, glucosamine, collageen of hyaluronzuur kunnen helpen om de ontwikkeling van artrose onder controle te houden en de soepelheid van de gewrichten te bevorderen. Je neemt die supplementen best dagelijks in gedurende minimum drie maanden.
Het belang van silicium bij artrose
Het mineraal silicium is essentieel voor de aanmaak van verschillende moleculen zoals collageen en hyaluronzuur, die op hun beurt belangrijke bouwstenen zijn van de beenderen en het kraakbeen. Vul je reserves aan door silicium in te nemen, want die reserves verminderen sterk door ouder te worden. Ook op jonge leeftijd is het aan te raden, want je kunt last krijgen van artrose door bijvoorbeeld intensief te sporten, door een operatie of trauma of door de gewrichten te zwaar te belasten bij je dagelijkse activiteiten (werk). Aangezien silicium ook inwerkt op de stevigheid van de pezen zal het het herstel na een ongeval of trauma versnellen.
Consumeer ook genoeg voedingswaren die rijk zijn aan silicium zoals granen, vers fruit en groenten van het seizoen en bronwater. Leidingwater is voor dit doel minder interessant.
Hoe kan ik artrose voorkomen/tegengaan?
Kraakbeen kun je vergelijken met een matras waarvan de veringen zorgen voor stevigheid en elasticiteit. Het opnieuw aanmaken van kraakbeen gebeurt moeizaam aangezien de proteoglycanen (moleculen van het kraakbeen) dagen nodig hebben om nieuwe collageenvezels te produceren. Draag dus zorg voor je kraakbeen door een gezonde levensstijl.
Voldoende bewegen is essentieel: het behouden van lichte en aangepaste fysieke activiteit kan de evolutie van artrose positief beïnvloeden en de pijn verminderen. Bewegen zorgt er namelijk voor dat de bouwstenen en voedingsstoffen tot aan de gewrichten kunnen komen. Door te bewegen, versterk je ook de spieren rondom het gewricht, waardoor je het gewricht zelf minder belast. Kies bij voorkeur activiteiten die niet te veel schokken voor de gewrichten opleveren, zoals fietsen, wandelen of zwemmen. Neem voldoende tijd tussen je activiteiten om te rusten.
Stop ook met roken. Tabaksrook zorgt voor een slechte circulatie in de gewrichten en voor zogenaamde oxidatieve stress die het kraakbeen als het ware afbreekt. Ook de koolstofmonoxide uit tabaksrook bevordert die afbraak.
Het verband tussen artrose en overgewicht/diabetes
Overgewicht is een van de belangrijkste risicofactoren voor de ontwikkeling en verergering van artrose, omdat het ertoe leidt dat je gewrichten een zwaardere last moeten dragen. Aangezien diabetespatiënten vaak kampen met overgewicht, lopen zij ook een hoger risico op artrose.
Combineer voldoende lichaamsbeweging met een gezond en evenwichtig dieet. Afvallen doe je niet door alleen voedingssupplementen te nemen. Enkel in combinatie met een aangepast dieet en door voldoende water te drinken, ondersteunen ze je om je gewicht opnieuw op peil te brengen.
Complementaire producten tegen artrose
Een gestandaardiseerd kurkuma-extract heeft natuurlijke ontstekingswerende eigenschappen en bestrijdt de veroudering van de gewrichten.
Producten op basis van duivelsklauw (Harpagophytum), een plant met ontstekingsremmende en pijnstillende eigenschappen, worden gebruikt bij matige gewrichtsklachten, zoals bij reuma of artrose. Ben je allergisch voor aspirine, dan mag je deze niet gebruiken. Valkruid of wolverlei (Arnica montana) in een gel kan de klachten van artrose helpen verlichten. Ook granules – grote korrels – op basis van de plant gifsumak (Rhus toxicodendron) zijn nuttig.
Etherische oliën van wintergreen of laurier kunnen worden gebruikt op de pijnlijke gewrichten. Wintergreen bevat de stof methylsalicylaat, die ontstekingswerende en bloedvatverwijdende eigenschappen heeft. Hierdoor warmt het de gewrichten op en werkt het pijnstillend. Gebruik het nooit puur op de huid, maar verdun het in een neutrale olie of etherische olie van arnica.
Eenvoudige tips tegen artrose
Bij artrose geeft warmte een verbetering van de stijfheid. Het is ook pijnstillend en maakt bewegen comfortabeler. Neem een warme douche of gebruik een warmtepleister of ‘hot pack’ op het gewricht. Een steunverband kan helpen het pijnlijke gewricht te ondersteunen tijdens de dagelijkse activiteiten. Gebruik een wandelstok bij klachten van artrose aan heup of knie. Vraag raad aan je apotheker bij het kiezen van het geschikte type en de juiste maat. Er bestaan ook veel andere hulpmiddelen die je kunnen helpen bij het uitvoeren van dagelijkse klusjes.
Vraag je arts om advies over artrose
Neem contact op met je huisarts als de klachten door artrose lang aanhouden of verergeren. Een gewrichtsinjectie met een ontstekingsremmer op basis van cortisone kan dan nodig zijn. Nieuw in de therapie bij artrose is een injectie met hyaluronzuur. Hyaluronzuur is normaal in grote hoeveelheden aanwezig in de gewrichten. Het bevindt zich voornamelijk in het synoviale vocht (vloeistof in de gewrichtsholte), dat bij artrose minder stroperig is. Het inspuiten van hyaluronzuur verhoogt de viscositeit of stroperigheid van het synoviale vocht en verbetert zo tijdelijk de soepelheid van het gewricht. Het werkt echter zoals een pleister op een wonde. Het effect is slechts enkele maanden voelbaar.
Is de diagnose van artrose nog niet gesteld en heb je pijnlijke gewrichten, raadpleeg dan een arts.
Lees ook ons artikel Tips bij artrose en artritis.