Begeleiding diabetes
Diabetes is een veel voorkomende ziekte. In België wordt het aantal diabetespatiënten op 500.000 geschat. Men vermoedt dat de helft hiervan niet weet dat ze aan de ziekte lijden. Diabetes kan je leven enorm beïnvloeden. Welke behandeling je ook hebt, medicatie, insuline of alleen je levensstijl aanpassen: vakantie van diabetes heb je nooit! Diabetes hoeft echter een aangenaam leven niet in de weg te staan.
Wat is diabetes?
Diabetes, ook suikerziekte genaamd, is een levenslange aandoening waarbij het suikergehalte in het bloed is verhoogd. Deze verhoogde bloedsuikerspiegel ontstaat wanneer de pancreas of alvleesklier onvoldoende insuline aanmaakt, wanneer het lichaam ongevoelig wordt voor de werking van insuline (insulineresistentie) of door een combinatie van beide factoren. Als gevolg hiervan kunnen de cellen onvoldoende suiker (glucose) opnemen, waardoor het zich ophoopt in het bloed.
De verhoogde bloedsuikerwaarden bij diabetes kunnen op termijn zowel de grote als de kleine bloedvaten aantasten. Verschillende organen kunnen hierdoor schade oplopen.
Door de aantasting van de grote bloedvaten heb je een groter risico op een hartinfarct, een hersentrombose en een slechte bloedcirculatie in de benen. De aantasting van de kleine bloedvaten zorgt vooral voor problemen in de ogen en de nieren.
Een slecht geregelde diabetes kan ook de zenuwbanen aantasten. In combinatie met een slechte bloedcirculatie kunnen voetwonden ontstaan die moeilijk genezen. Men spreekt in dit geval van ‘diabetische voet’.
We onderscheiden 2 types diabetes
- Diabetes type 1 (ongeveer 10% van alle diabetespatiënten) is een auto-immuunziekte waarbij ons lichaam antistoffen aanmaakt die de eigen betacellen van de pancreas, verantwoordelijk voor de aanmaak van insuline, vernietigen. Diabetes type 1 ontwikkelt zich voornamelijk bij kinderen en jongvolwassenen. Mensen die aan deze aandoening lijden hebben dagelijks injecties nodig met insuline of gebruiken een insulinepomp. We noemen dit ‘insuline-afhankelijke diabetes’. De behandeling met insuline wordt aangevuld met leefstijl- en dieetadviezen om zo het lichaamsgewicht onder controle te houden.
Diabetes type 2 (ongeveer 85 tot 90% van alle diabetespatiënten) is het gevolg van het samen voorkomen van 2 nauw met elkaar verbonden fenomenen:
- Ten eerste is er een vermindering van de gevoeligheid van de cellen
voor de werking van insuline, alsof ze er ‘resistent’ tegen geworden
zijn. De oorzaak van deze insulineresistentie is complex en vele
factoren kunnen een rol spelen. Naast genetische of familiale
aanleg zijn overgewicht en obesitas gekende uitlokkende factoren. - Ten tweede ontstaat er een ‘reactionaire hyperinsulinemie’. Om
een normale glucosespiegel te verkrijgen en te behouden, blijft de
pancreas insuline produceren, ook al reageert het lichaam minder
goed op de aanwezige insuline. Op de duur geraakt de pancreas
uitgeput en de productie van insuline vermindert met als gevolg
dat de glucosespiegel in het bloed abnormaal hoog wordt.
Type 2 diabetes komt voornamelijk voor vanaf de leeftijd van 40 jaar. De laatste jaren zien we het echter ook ontstaan bij kinderen en jongvolwassenen met overgewicht en obesitas.
Behandeling
De behandeling van diabetes type 2 begint bij de aanpak van overgewicht door slechte voedingsgewoontes aan te passen en regelmatig te bewegen. Leefstijl - en dieet aanpassingen worden eventueel aangevuld met orale antidiabetesmedicatie die de resistentie van de cellen tegen insuline verminderen of die de pancreas opnieuw stimuleren om insuline aan te maken.
In een ver gevorderd stadium van de ziekte moet de arts injecties met insuline voorschrijven om het glucosegehalte in het bloed zo goed mogelijk te houden. Op dat moment spreken we van ‘insulineafhankelijke diabetes’.
Heb jij vragen over diabetes? Vraag je je af of het jou kan overkomen? Ken je misschien iemand uit jouw omgeving die aan deze ziekte lijdt? Wat is jouw risico om diabetes type 2 te ontwikkelen? Test het in je apotheek. Aan de hand van acht vragen kunnen wij je risico op diabetes beoordelen.
Bekijk of download de brochures
Vraag je apotheker om advies specifiek voor jouw aandoening. Vind uw dichtstbijzijnde BENU-apotheek hier.
Lees ook onze andere blogs over diabetes: