Behandeling van een allergische reactie bij een insectenbeet
Lente, zon en zomer doen ons genieten van terrasjes en heerlijke wandelingen, maar we zijn niet alleen!
Ook wespen, teken, muggen en andere insecten zijn van de partij.
Hoe beschermen we ons het best?
Lees ons artikel Hoe voorkom je insectenbeten?
Wat als je gebeten wordt?
Hoe verzorg je insectenbeten?
Muggenbeet
Een muggenbeet is een veelvoorkomende insectenbeet tijdens warme dagen. De beet zorgt voor een lokale allergische reactie, dit veroorzaakt een lichte zwelling en roodheid die gepaard gaat met jeuk.
Krabben zal de jeuk enkel verergeren en kan een besmetting van de wonde veroorzaken, probeer dit dus te vermijden.
- Koel de plaats waar je gestoken bent met een koud kompres of cold-pack.
- Breng een jeukstillende crème aan om de jeuk te verminderen.
Bijensteek of wespensteek
Een bijensteek of wespensteek herken je aan acute pijn, een zwelling, roodheid, jeuk en soms ook een achtergebleven angel.
- Verwijder de angel zo snel mogelijk.
- Ontsmet de plek.
- Breng een jeukstillende crème aan.
- Om de pijn en de zwelling te minderen kan je de plaats afkoelen met een koud kompres of cold-pack.
- Bij een steek in de mond of keel ga je zo spoedig mogelijk naar een arts. Zuig intussen op een ijsblokje om de zwelling tegen te gaan.
- Heel uitzonderlijk kan een bijensteek of wespensteek aanleiding geven tot een anafylactische shock waar onmiddellijke actie noodzakelijk is. Heb je een gekende allergie? Hou de nodige medicatie dan in je buurt en bespreek met je arts of apotheker hoe je deze best gebruikt (antihistaminicum, adrenalinepen, cortisone... ).
Tekenbeet
Teken zetten zich vast in je huid. Ze zoeken vaak warme en vochtige plekken op zoals okselholtes, lies, knieholtes, achter de oren of in de nek. Teken kunnen gevaarlijk zijn omdat ze met hun beet ziektes kunnen overbrengen. Een teek is klein, slechts 1 tot 3 mm groot. Heeft de teek zich nog niet vastgehecht in je huid, dan zie je een kleine zwarte stip. Heeft de teek zich wel al vastgezet, dat zie je een grijze of bruine erwt in je huid vastzitten. Controleer uzelf en anderen op tekenbeten nadat u 'in het groen' bent geweest.
Wat doe je bij een tekenbeet?
- Probeer zo snel mogelijk de teek te verwijderen.
- Als je binnen de 24 uur de teek kan verwijderen, is de kans op overdracht van ziektes kleiner.
- Neem de teek vast met een tekentang of pincet. bij de kop, zo dicht mogelijk bij je huid. Trek de teek er in 1 rustige, rechte beweging uit, zorg dat er geen stukjes afbreken en achterblijven in de huid.
- Was je huid met zeep en ontsmet de plek waar je de teek verwijderd hebt.
- Hou de plaats waar je de teek verwijderd hebt in het oog. (controleer tot 3 maanden na de beet) Als je een lokale reactie ziet zoals roodheid, zwelling of een diffuse uitslag, neem dan contact op met je arts. Doe dit ook als je last krijgt van koorts of algemeen onwelzijn, in de dagen of maanden volgend op een tekenbeet.
Welke zijn de meest voorkomende infecties na een tekenbeet?
Ziekte van Lyme (Borelliose):
Het ziektebeeld van de ziekte van Lyme is wisselend. Niet iedereen krijgt dezelfde klachten. De ziekte van Lyme kan zich uiten in de volgende klachten:
- Een verkleuring van de huid op de plek van de tekenbeet, die groter wordt. Deze kan tot drie maanden na een tekenbeet verschijnen. De verkleuring kan verschillende verschijniningsvormen hebben. Hierbij twee voorbeelden:
- Koorts en eventueel spier- en gewrichtspijn, in de eerste weken na een tekenbeet.
- Soms kunnen gewrichtsklachten, huidklachten, zenuwklachten of hartklachten ontstaan. Dat kan gebeuren als de vroege klachten van de ziekte van Lyme niet behandeld zijn met antibiotica. Maar deze klachten zijn soms ook een eerste uiting van de ziekte.
Zowel de vroege als de latere stadia zijn te behandelen met antibiotica, maar in een later stadium kan al wel schade zijn ontstaan door de ontsteking. Daarom is het belangrijk om contact op te nemen met de huisarts met deze klachten. Soms kunnen mensen besmet raken zonder dat ze de huiduitslag hebben gezien. Ook wordt een tekenbeet regelmatig over het hoofd gezien. Goed controleren op teken na bezoek aan het groen is daarom erg belangrijk.
Verschillende vormen van de huiduitslag bij besmetting met de Lymebacterie. De huiduitslag kan er uit zien als een ring, maar ook als een egaal gekleurde vlek.
Bron: Ziekte van Lyme | RIVM
Tekenencephalitis (TBE):
De meeste mensen die besmet zijn geraakt met het virus worden niet ziek of krijgen milde klachten 7 tot 14 dagen na een tekenbeet. Bij de mensen die ziek worden, verloopt de ziekte meestal in twee fasen. In de eerste fase lijken de klachten erg op griep.
De klachten in de eerste fase kunnen zijn:
- milde koorts
- hoofdpijn en pijn in het hele lichaam: spieren en gewrichten
- misselijk worden en overgeven
- moe zijn
Deze fase duurt 2 tot 7 dagen. Hierna heeft een patiënt ongeveer een week geen klachten. In de tweede fase kunnen de hersenen, hersenvliezen en ruggenmerg ontstoken raken. Dan kunnen de volgende klachten ontstaan door de hersen(vlies)ontsteking, waarvoor ziekenhuisopname noodzakelijk is:
- zware hoofdpijn
- verminderd bewustzijn
- slaperigheid
- ander gedrag
- geheugenverlies
- verlammingen, vaak van de armen en de romp
- niet goed tegen het licht kunnen
- misselijkheid en duizeligheid
Er zijn geen specifieke medicijnen tegen tekenencefalitis. Mensen met deze ernstige klachten overlijden heel zelden aan deze ziekte: ongeveer 1-2% van de patiënten met een hersen(vlies)ontsteking overlijdt. Een deel van deze patiënten houdt na de infectie nog neurologische restverschijnselen.
Er is een vaccin dat voor 95% bescherming geeft. Mensen die lange tijd verblijven in gebieden waar tekenencefalitis veel voorkomt, kunnen zich laten vaccineren. Dit wordt bijvoorbeeld aangeraden voor verblijf in delen van Midden- en Oost-Europa.
Bron: Tekenencefalitis (TBE) | RIVM
In zeldzame gevallen kan ook ricketsiosis (ook Rocky mountain spotted fever), tularemie, babesiosis, ehrlichiosis, anaplasmosis, ... optreden.
Neem bij twijfel contact op met je arts of apotheker.