Op deze pagina

Hoofdpijn of migraine?

BENU - Pijn - Douleur - Hoofdpijn - Migraine - Mal à la tête - Hoofdpijn of migraine - Maux de tête ou migraine
Op deze pagina

Hoofdpijn is een frequent voorkomend probleem

Meer dan 2 op de 3 Belgen klagen regelmatig over hoofdpijn! Vermoeidheid en stress brengen gemakkelijk hoofdpijn met zich mee. Meestal gaat het dan over spanningshoofdpijn.

Er bestaan verschillende soorten hoofdpijn maar in het algemeen worden er twee hoofdtypen onderscheiden: primaire en secundaire hoofdpijn.

  • Primaire hoofdpijn is een ziekte op zich.
  • Secundaire hoofdpijn is het symptoom van een ziekte of het
    gevolg van een bepaalde aandoening.

Hoofdpijn kan variëren in intensiteit, lokalisatie, andere symptomen die ermee gepaard gaan, duur, omstandigheden van optreden, enz.

Wat zijn de verschillende soorten hoofdpijn en hun oorzaken?
Wanneer moet je je zorgen maken en een arts raadplegen?
Welke behandelingen bestaan er?

Krijg een beter inzicht in de verschillende types hoofdpijn

Kies een gepaste aanpak om de hoofdpijn te voorkomen en te behandelen. Hoofdpijn kan uiteenlopende kenmerken hebben. Het is daarom belangrijk enkele begrippen te definiëren die nuttig kunnen zijn voor een goede aanpak van je pijn.

Types hoofdpijn

Om uit te zoeken welke soort(en) hoofdpijn u heeft en wat u er aan kunt doen, kan het helpen een hoofdpijndagboek bij te houden.
Het gebruik van een hoofdpijndagboek kan tot een betere diagnose en behandeling leiden.
U leert de uitlokkende factoren herkennen/vermijden en leert de verschillende geneesmiddelen beter te gebruiken.

Frequentie

Hoofdpijn kan meer of minder frequent voorkomen. We noemen hoofdpijn:

  • Sporadisch als het minder dan 10 dagen per jaar voorkomt.
  • Episodisch als je er minder dan 15 dagen per maand aan lijdt.
  • dan 15 dagen per maand aanwezig is of als je meer dan 180 dagen per jaar hoofdpijn hebt

Intensiteit

De manier waarop je de pijn ervaart, is ook belangrijk. De pijn kan licht tot heel intens zijn en het hele hoofd of slechts één kant treffen. Je kan andere symptomen ondervinden die gepaard gaan met de hoofdpijn, zoals misselijkheid of braken, gevoeligheid voor licht en geluid of gezichtsstoornissen.

Uitlokkende factoren

Sommige factoren kunnen je hoofdpijn uitlokken of verergeren. Deze kunnen variëren van stress tot een gebrek aan slaap, veranderingen in de voeding of een zware lichamelijke inspanning. Het is belangrijk om deze factoren op te sporen zodat je ze zoveel als mogelijk kan vermijden om het opnieuw optreden van hoofdpijn te voor.

Primaire hoofdpijn

Spanningshoofdpijn
Dit is één van de meest voorkomende vormen van hoofdpijn. Je voelt een aanhoudende en doffe pijn over het hele hoofd. Het is geen kloppende pijn maar eerder een drukkend of knellend gevoel, alsof je een te strakke helm draagt. Je kan tegelijk last hebben van gespannen spieren in de nek of schouders. Je kan overgevoelig zijn aan geluid of licht, maar niet aan beide samen. De pijn wordt niet erger door fysieke inspanning en is vooral veroorzaakt door spierspanning in de hals en stress.
Primaire hoofdpijn kan je behandelen met een gewone pijnstiller.

Migraine
1 Belg op 5 wordt minstens één keer tijdens zijn leven door migraine getroffen. Er zijn echter heel wat mensen met zware hoofdpijn die verkeerdelijk denken dat ze migraine hebben. Het is belangrijk een onderscheid te maken tussen migraine en andere vormen van hoofdpijn. Bij migraine begint de pijn meestal aan één zijde van het hoofd en kan ze eventueel naar de rest van het hoofd uitstralen naarmate de pijn toeneemt. Het is gewoonlijk een bonzende, kloppende pijn die verergert bij eenvoudige fysieke inspanning. Migraine komt voor in aanvallen en kan gepaard gaan met verschillende symptomen van variabele ernst. Misselijkheid en braken evenals overgevoeligheid voor geluid en licht (fono- en fotofobie) dwingt mensen met een migraineaanval ertoe te rusten in een stille en donkere kamer.

De diagnose wordt gesteld na minimaal vijf aanvallen die 4-72 uur duurden. De hoofdpijn heeft minimaal twee van deze kenmerken:

  • enkelzijdig
  • kloppende pijn
  • de hoofdpijn beperkt u in uw dagelijkse bezigheden
  • pijn verergert bij lichamelijke inspanning
  • misselijkheid of braken
  • overgevoeligheid bij licht of geluid

De juiste diagnose leidt tot een betere behandeling en kan de patiënt geruststellen. (geen andere oorzaak). Migraine komt ook voor bij kinderen en adolescenten. Bijna de helft van de patiënten ervaart de eerste klachten voor de leeftijd van 20 jaar. Hoofdpijn, misselijkheid (braken) en zin om te slapen zijn gekende symptomen. Vaak wordt migraine niet voldoende behandeld omdat het niet herkend wordt.

Door het gebruik van een hoofdpijndagboek, kan men een diagnose stellen en overgebruik van medicijnen beperken. De behandeling wordt opgevolgd en  soms aangepast in de loop van de jaren. (Werken de medicijnen? Wanneer is het beste moment om ze in te nemen?). Zo kan het gebruik van rescue-medicatie beperkt blijven.

Klassieke migraine (migraine met aura)
Aura zijn veranderingen in het gezichtsveld zoals een blinde vlek of gekleurde beelden, ook komen tintelingen van het gezicht of de handen voor.
In 90% van de gevallen begint de pijn oculo-fronto-temporaal.
Bij migraine zonder aura is de lokalisatie minder duidelijk.
(Er bestaat ook een uitzonderlijke vorm van migraine met aura en zonder pijn, waarbij enkel veranderingen in het gezichtsveld optreden).

Chronische migraine
Een invaliderende neurologische aandoening, treft 0.5-2% van de bevolking. We definiëren chronische migraine met ten minste 15 hoofdpijndagen per jaar waarvan er ten minste acht verband houden met migraine.

We zoeken naar preventie behandelingen en niet-farmacologische alternatieven. Aërobe lichaamsbeweging zou tot een vermindering van het aantal hoofdpijndagen kunnen leiden (pubmed 2019).

Voor de preventie van chronische en episodische migraine zijn verschillende behandelingen beschikbaar. Onlangs werd een therapie op basis van monoklonale antilichamen tegen calcitonine-gen-gerelateerd peptide (CGRP) of zijn receptoren voorgesteld (pubmed 2021).

Migraine wordt gekenmerkt door aanvallen in verschillende fasen en met een groot aantal neurologische symptomen.

Uitlokkende factoren komen vaak voor en tot 87% van de patiënten ervaart symptomen voorafgaand aan de aanval.

Domperidone en nieuwe medicijnen lijken in een onderzoeksfase effect te hebben wanneer ze worden ingenomen bij het verschijnen van deze eerste symptomen (premonitorische fase).

Bij sommige patiënten wordt de aanval gekenmerkt door ‘prodromen’. Vaak herkent de patiënt deze symptomen nog niet als het begin van de aanval. Ze verschijnen voor de allereerste aura en voor het begin van de pijn bij migraine zonder aura.

Uitlokkende factoren zijn:

  • erfelijke aanleg nl een verhoogde gevoeligheid voor bepaalde prikkels
  • heftige emoties zoals depressie, ruzie, stress, rouw
  • lichamelijke factoren zoals vermoeidheid, zware inspanning
  • hormonen nl de eisprong, de menstruatie, zwangerschap of menopauze
  • geneesmiddelen zoals anticonceptie, nitraten, slaapmedicatie, sommige mensen reageren op antibiotica
  • omgevingsprikkels zoals lawaai, fel licht, sterke geuren, tabaksrook
  • voeding: het overslaan van maaltijdenen teveel alcohol of cafeïne kunnen een aanval uitlokken
  • weinig zuurstof of veranderende weersomstandigheden

Clusterhoofdpijn
Deze aandoening, ook wel neuralgie van Horton genoemd, bestaat uit korte aanvallen van borende en ondraaglijke pijn. De pijn situeert zich ter hoogte van het oog of de slaap en treft gewoonlijk slechts één kant van het hoofd. De aanvallen treden plots op (weken of maanden). De pijn neemt snel toe in intensiteit en duurt soms tot 3 h lang.
Gelijktijdig ontstaan vaak andere symptomen zoals tranende en rode ogen, een loopneus en overvloedig zweten ter hoogte van het gezicht.

Aangezichtspijn
Deze hoofdpijnen worden ook trigeminus neuralgie genoemd.
Bij aangezichtspijn heeft u heftige pijnaanvallen in uw gezicht.
De pijn zit meestal aan 1 kant van uw gezicht, duurt seconden tot minuten, kan ontstaan door kou, bewegingen van het gezicht en aanraken van de huid
Bescherm uw gezicht tegen kou met een sjaal en raak de gevoelige plek in uw gezicht niet aan.
Aangezichtspijn kan worden behandeld met medicijnen (carbamazepine), een zenuwblokkade of een operatie.

Secundaire hoofdpijn

Wanneer hoofpijn plots optreedt en je hier normaal geen last van hebt, kan er sprake zijn van secundaire hoofdpijn. De pijn is in dat geval een symptoom van een onderliggende ziekte. Er bestaan verschillende aandoeningen die secundaire hoofdpijn met zich mee kunnen brengen. Het kan gaan van milde stoornissen zoals een acute sinusitis of een virale infectie, tot meer ernstige zoals een ontstekingsziekte, hersenvliesontsteking of hersentumor, en zelfs levensbedreigende zoals een hersenbloeding door het barsten van een aneurysma. Ook het gebruik van bepaalde geneesmiddelen kan een secundaire hoofdpijn uitlokken.

Medicijn afhankelijke hoofdpijn
Wanneer u te vaak pijnstilllers gebruikt houden ze de hoofdpijn in stand. Het gaat om een chronische hoofdpijn (15 dagen of meer per maand) waarin geen duidelijk patroon te herkennen valt maar waarbij wel sprake is van regelmatig gebruik van eenvoudige pijnstillers als paracetamol maar ook de zwaardere pijnstillers zoals NSAID’s, ergotamine en/of triptanen.

De klachten lijken op die bij spanningshoofdpijn:

  • Pijn aan een of beide zijden van uw hoofd
  • Gevoel alsof er een strakke band om uw hoofd zit
  • Doffe en drukkende pijn, licht tot matig intens
  • De pijn wisselt in intensiteit

Vaak in combinatie met: concentratieproblemen, prikkelbaarheid, vermoeidheid, slaapstoornissen, somberheid, darmstoornissen.

Behandeling

Afhankelijk van het type hoofdpijn gebruikt men verschillende behandelingen. We starten altijd met de laagste trap en een  enkelvoudige behandeling.

  • Paracetamol en aspirine
  • NSAID’s
  • Triptanen
  • Anti-nausea en anti-emetica (niet nodig bij triptanen omdat deze de misslijkheid al behandelen)

Preventieve geneesmiddelen helpen aanvallen te voorkomen. (anti-epileptica, betablokkers, anti-hypertensiva). Deze behandeling wordt regelmatig geëvalueerd en men tracht na een jaar om ze stop te zetten. Soms heeft dit een blijvend gunstig effect ook na afbouw van de medicatie.
Soms worden ontspanningstherapie of fysiotherapie aangeraden.

Bekijk of download de brochure

Vraag je apotheker om advies specifiek voor jouw aandoening. Vind uw dichtstbijzijnde BENU apotheek hier.

BENU Hoofdpijn